Rejestrowane zatrudnienie obywateli Ukrainy w województwie opolskim
Studium społeczno-ekonomiczne
Cel badania Postępujący proces depopulacji w województwie opolskim (tradycyjnie związany z migracjami zagranicznymi oraz ujemnym przyrostem naturalnym) wraz ze stałym wzrostem gospodarczym doprowadził do trudnej sytuacji na regionalnym rynku pracy. Przedsiębiorstwa, w obliczu poważnych ograniczeń w pozyskaniu pracowników coraz częściej decydują się na zatrudnienie cudzoziemców. W dominującej większości są to obywatele Ukrainy, dlatego też Wojewódzki Urząd Pracy zdecydował się na rozpoczęcie realizacji badania, które ma na celu poszerzenie wiedzy na temat zatrudnienia tej grupy osób. W kręgu zainteresowania znalazły się nie tylko kwestie bezpośrednio związane z podejmowaniem pracy, ale także tematyka poświęcona szeroko pojętej integracji.
Badanie zostało zaprojektowane w taki sposób, aby główne obszary badawcze, którymi uczyniono
rynek pracy, integrację oraz
zagadnienia demograficzne poruszone zostały w trakcie badania z każdą grupą docelową respondentów. Wśród tych ostatnich znalazły się: agencje pracy tymczasowej pośredniczące w zatrudnieniu obywateli Ukrainy, firmy ich zatrudniające, sami pracownicy ukraińscy, a także ukraińscy studenci opolskich uczelni wyższych. Założono, że w ten sposób uda się pozyskać kompleksową wiedzę na temat bieżącej sytuacji na regionalnym rynku pracy, a także opisać relacje społeczne, jakie zachodzą między obywatelami Ukrainy a Polakami. Istotnym aspektem badania są także plany Ukraińców związane z dalszą pracą w regionie oraz osiedleniem się w nim.
Partnerstwo Złożoność problematyki badania, a także trudność uchwycenia grupy docelowej wymagała zaangażowania szeregu instytucji, które swoją wiedzą i doświadczeniem przyczyniłyby się do postawienia właściwej diagnozy. W związku z tym WUP w Opolu zaproponował udział w projekcie opolskim ośrodkom naukowym oraz Opolskiemu Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych. W rezultacie powołano
Partnerstwo lokalne na rzecz poszerzenia wiedzy o sytuacji społeczno-ekonomicznej obywateli Ukrainy na regionalnym rynku pracy województwa opolskiego W skład partnerstwa weszły następujące instytucje:
Wojewódzki Urząd Pracy w Opolu – lider,
Instytut Śląski w Opolu,
Politechnika Opolska, Wydział Ekonomii i Zarządzania,
Uniwersytet Opolski, Katedra Nauk Socjologicznych i Pracy Socjalnej,
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Opolu
Praca partnerstwa polegała na szczegółowym opracowaniu koncepcji badania oraz zaprojektowaniu stosownych narzędzi badawczych, pozwalających na pozyskanie wiedzy od respondentów. W tym celu utworzono zespół, który skoncentrował się na merytorycznej stronie projektu badawczego. Zespół odpowiedzialny jest także za analizę pozyskanych danych oraz opracowanie raportów z poszczególnych badań cząstkowych. Ostatecznym rezultatem projektu będzie publikacja poświęcona kwestiom zatrudnienia oraz integracji pracowników ukraińskich, która w sposób syntetyczny będzie poruszać wszystkie problemy badawcze sformułowane w projekcie.
Skład zespołu merytorycznego Marzena Ciepiela, WUP w Opolu
Krzysztof Duraj, WUP w Opolu
dr Maciej Filipowicz, WUP w Opolu (koordynator) Elżbieta Glińska, WUP w Opolu
Ludmiła Kaszko, UO
dr Marek Korzeniowski, UO
Paulina Laskowska, WUP w Opolu
dr Sabina Kubiciel-Lodzińska, PO
Aleksandra Pilśniak-Mikołajów, OUW
Ewelina Roguła, ZUS Oddział w Opolu
dr Diana Rokita-Poskart, PO
dr hab. Brygida Solga, prof. PO, Instytut Śląski w Opolu
dr hab. Teresa Sołdra-Gwiżdż prof. UO
Przykładowe zagadnienia, na które projekt badawczy pozwoli uzyskać odpowiedź Pracownicy ukraińscy: oszacowanie liczby zatrudnionych obywateli Ukrainy, ocena stopnia zadowolenia z wykonywanej pracy, ocena relacji społecznych w miejscu pracy, ale także z mieszkańcami Opolszczyzny w życiu codziennym, skłonność do osiedlenia się w regionie.
Studenci: bieżące doświadczenia zawodowe, plany migracyjne po zakończeniu nauki (w tym zainteresowanie stałym pobytem w Polsce), skłonność do osiedlenia się w regionie po zakończeniu nauki, ocena relacji z polskimi studentami i z mieszkańcami Opolszczyzny w życiu codziennym, plany prokreacyjne, gotowość do sprowadzenia członków rodzin do województwa opolskiego.
Firmy: skala zatrudnienia pracowników ukraińskich, relacje między pracownikami polskimi i ukraińskimi, w tym ustalenie występowania ewentualnych konfliktów oraz trudności w porozumiewaniu się, ocena jakości pracy obywateli Ukrainy oraz przyszłe zapotrzebowanie na pracowników, w tym cudzoziemskich.
Agencje zatrudnienia: aktualne tendencje związane z procesem rekrutacji pracowników z Ukrainy, przegląd usług świadczonych na rzecz pracowników ukraińskich, prognoza popytu na pracę świadczoną przez cudzoziemców, inicjatywy związane ze sprowadzaniem rodzin zatrudnionych pracowników.
